Recycling en hergebruik van huishoudelijk verpakkingsafval: zo zorgt Verpact samen met ketenpartners voor betere recycling
Elke dag maken we ongeveer zeven verpakkingen per persoon open. Nadat we bijvoorbeeld de wijnfles naar de glasbak hebben gebracht of de lege zak van de wokgroenten bij het PMD hebben gegooid zorgt Verpact ervoor dat deze worden gerecycled.
Verpact zorgt ervoor dat het verpakkingsafval ook steeds beter wordt gerecycled en hergebruikt. En we zien er ook op toe dat in de hele keten van verpakken tot inzamelen, sorteren en recyclen secuur wordt gewerkt. In Nederland behalen we dankzij goede samenwerking met alle partijen in de verpakkings- en recyclingketen mooie resultaten.
Verpact verantwoordelijk
Verpact speelt een centrale rol in het circulair maken van de verpakkingsketen. Wij voeren de ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid verpakkingen’ uit namens de bedrijven die in Nederland verpakte producten op de markt brengen. Wij zijn daarmee verantwoordelijk voor het behalen van de wettelijke recycling- en circulaire doelstellingen en de bekostiging hiervan. Ook het statiegeldsysteem voor blikjes en plastic flessen en flesjes maakt hier onderdeel vanuit.
Samen met gemeenten, verpakkende bedrijven, inzamelaars, sorteerders en recyclers stropen wij onze mouwen op om te komen tot vermindering, hergebruik, vernieuwing en recycling van alle materialen in de verpakkingsketen.
Bekostiging
Het systeem is gebouwd op het principe dat de vervuiler betaalt. Om de inzameling en recycling van verpakkingsafval door gemeenten, sorteerders en recyclingbedrijven te kunnen bekostigen, stelt Verpact per materiaalsoort tarieven vast en int deze bij de bedrijven die verpakte producten op de markt brengen. Hoe hoger de kosten voor recycling zijn, hoe hoger de bijdrage is die een bedrijf moet betalen. De recycling van een plastic verpakking brengt bijvoorbeeld hogere kosten met zich mee.
Eén gezamenlijk doel
Gemeenten en Verpact hebben één gezamenlijk doel als het gaat om de inzameling, sortering, recycling en hergebruik van huishoudelijk verpakkingsafval. Dat is zo veel mogelijk terug laten komen als grondstof. Net zoals de Nederlandse overheid streeft naar een volledig circulaire economie in 2050. Dit resultaat is alleen haalbaar met gezamenlijke inspanningen: van consument tot gemeenten, van afvalverwerkingsbedrijven tot het verpakkend bedrijfsleven.
Het idee is daarbij dat we steeds minder verpakkingsmateriaal gebruiken en het verpakkingsmateriaal dat nog wel wordt gebruikt uiteindelijk volledig wordt gerecycled of hergebruikt. Hiermee zorgen we er niet alleen voor dat waardevolle grondstoffen behouden blijven, maar ook dat de kwaliteit ervan toeneemt zodat het bedrijfsleven de grondstoffen kan gebruiken voor nieuwe verpakkingen.
Ook in een recente motie van de Vereniging Nederlands Gemeenten (VNG) wordt gepleit voor betere recycling. Om de recycling van plastic te verbeteren en ook in de toekomst aan de normen te kunnen voldoen, is het volgende nodig:
- Innovatie in verpakkingen moet ervoor zorgen dat deze beter en daarmee ook kostenefficiënter te recyclen is. Met steeds hogere en steeds uitgebreidere tariefdifferentiatie maakt Verpact het voor producenten aantrekkelijk om te blijven investeren in de ontwikkeling van goed recyclebare verpakkingen en hierbij ook gerecycled materiaal te gebruiken.
- De inzameling van afval door gemeenten moet beter. Nu is het huishoudelijk verpakkingsmateriaal nog te vaak vervuild. Hoe vervuilder een stroom, hoe moeilijker te recyclen en hoe minder geschikt het gerecyclede materiaal is voor brede toepassing als grondstof. Steeds meer producenten willen gerecycled materiaal gebruiken voor de productie van nieuwe verpakkingen. Om dit mogelijk te maken moet de inzameling verbeteren.
- Er moet meer recyclingcapaciteit komen in Nederland en Europa. We komen op dit moment al te kort, terwijl de vraag alleen maar groeit, ook vanuit de andere Europese landen. Er is eenvoudigweg te weinig capaciteit om ook alle bedrijfsmatige verpakkingen in Europa te recyclen. Verpact heeft als ketenregisseur hier een belangrijke taak, maar ook de overheid is nodig om (milieu)ruimte voor deze recyclers te maken. (Zie daartoe ook onze oproep voor meer industriepolitiek tijdens onze PACtalk in juni.)
Zorgvuldige monitoring
De motie gaat ook in op de manier waarop de recyclingresultaten tot stand komen. Als het aankomt op het recyclen en hergebruik van verpakkingen staan we op plek 2 in Europa (na België). En als het aankomt op de manier waarop we de zorgvuldige verwerking in de keten monitoren, wordt ons systeem in de rest van Europa als voorbeeld gezien. We rapporteren de recycling en circulaire resultaten op basis van deze monitoring jaarlijks aan de Inspectie van Leefomgeving en Transport (ILT). Onze resultaten worden zorgvuldig gecontroleerd door accountants en de ILT. Doordat Verpact de regie heeft over alle verpakkingsstromen in Nederland, is er goed overzicht en inzicht in de recycling en het hergebruik van verpakkingen. Zo weten we zeker dat wat we rapporteren als recyclingresultaat, ook daadwerkelijk gerecycled is.
Recycling in Europa
We hebben met de rijksoverheid afgesproken dat we het huishoudelijke verpakkingsafval in Europa recyclen. Voor bedrijfsmatig plastic verpakkingsafval is dit helaas niet mogelijk, omdat de recyclecapaciteit in Europa te klein is. Voor die verpakkingen die buiten Europa worden gerecycled hebben we, samen met België, een systeem opgezet om te kunnen waarborgen dat deze onder vergelijkbare omstandigheden worden gerecycled. We willen dat conform de eisen in de EU wordt gerecycled en alleen dan tellen we het mee als zijnde gerecycled in de rapportage van onze jaarlijkse resultaten.